Porto - Demo Blog 5

Bu çalışmanın amacı mal ve hizmetler üzerinden alınan vergiler grubunda yer alanvergilerde ülkelerin pandemiden sonra gerçekleştirdikleri vergi reformlarını analizetmektir. Bunun için Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü tarafından 2022 ve 2025yılları arasında yayınlanan vergi raporlarında yer verilen ülkelerin güncel vergisistemleri esas alınmıştır. Mal ve hizmetler üzerinden alınan vergiler grubunda yeralan iki önemli vergi; Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisidir. Katma DeğerVergisi alanında pandemiden sonra ülkelerin gerçekleştirdikleri reformlar daha çokoran ve matrah ayarlamaları şeklinde olmuştur. Buna karşılık Özel Tüketim Vergisialanında yapılan reformlar daha dar kapsamlı olup özellikle; tütün ürünleri, alkollüiçecekler ve şekerli içecekler gibi sağlığa zararlı malların tüketimini caydırmayayönelik oran artışları ile sınırlı kalmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlara göreKatma Değer Vergisi başlıca; i) hane halklarının vergi yükünü azaltmak için (baştaenerji ürünleri ve temel gıda maddeleri olmak üzere), ii) ekonomik dalgalanmalardanen fazla etkilendiği düşünülen sektörleri destekleme için (başta sağlık, turizm, tarım,eğitim ve konut sektörleri olmak üzere), iii) düşük karbonlu bir ekonomiye geçişidesteklemek için (başta yenilenebilir enerji ekipmanları ve elektrikli araçlar olmaküzere), iv) yatırımları, bölgesel kalkınmayı ve yerli üretimi desteklemek için ve v)dijitalleşmenin getirdiği zorlukları gidermek için (başta uygun miktarda KDV tahsilatısağlamak olmak üzere), yaygın bir politika aracı olarak kullanılmıştır. Özel TüketimVergisi ise daha çok sağlıklı yaşam tarzlarını teşvik etmek için bir politika aracıolarak kullanılmıştır. Özel Tüketim Vergisi açısından arzulanan politika amaçlarınaulaşılabilmesi için; i) tütün ürünlerinin ulusal ve uluslararası fiyat farklılıklarınıngiderilmesi ve ii) Alkollü ve şekerli içeceklerin vergilerinin daha sistematik bir şekildeartırılması gerekmektedir. Ayrıca şekerli içecekleri içeriklerine göre vergilendirmek,tüketici tercihlerinin değişmesi açısından büyük bir teşvik sağlayacaktır.

Katma Değer Vergisi, Özel Tüketim Vergisi, Mal ve HizmetVergileri, Tütün Vergileri, Şekerli İçecek Vergileri, Sağlık Vergileri.

The aim of this study is to analyse the tax reforms implemented by countries after the pandemic, particularly in taxes on goods and services. For this purpose, the current tax systems of countries included in tax reports published by the Organisation for Economic Co-operation and Development between 2022 and 2025 were used as a basis. Two important taxes in the group of taxes on goods and services are Value Added Tax and Special Excise Tax. The reforms that countries have implemented in the field of Value Added Tax after the pandemic have mostly been in the form of rate and base adjustments. In contrast, the reforms made in the field of Special Excise Tax were more limited in scope and were limited to rate increases aimed at discouraging the consumption of goods that are harmful to health, such as tobacco products, alcoholic beverages and sugary sweetened beverages. According to the results of the study, Value Added Tax primarily: It hasbeen widely used as a policy tool to: i) reduce the tax burden on households(primarily energy products and staple foods); ii) support sectors considered mostaffected by economic fluctuations (primarily healthcare, tourism, agriculture, education, and housing); iii) support the transition to a low-carbon economy(primarily renewable energy equipment and electric vehicles); iv) supportinvestments, regional development, and domestic production; and v) address thechallenges of digitalization (primarily ensuring appropriate VAT collection). The Special Excise Tax has been used primarily as a policy tool to promote healthy lifestyles. To achieve the desired policy objectives of the Special Excise Tax, the following needs to be achieved: i) eliminate national and international price discrepancies for tobacco products, and ii) increase taxes on alcoholic and sugary-sweetened beverages more systematically. Additionally, taxing sweetened beverages based on their content would provide a significant incentive to change consumer preferences.

Value Added Tax, Excise Tax, Goods and Services Taxes, Tobacco Taxes, Sugar-Sweetened Beverages Taxes, Health Taxes.