CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİ SÜRECİNDEKİ VERGİ UYGULAMALARINDA CUMHURBAŞKANI KARARLARININ İŞLEVİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ (2018-2024)
(THE ROLE AND EVALUATİON OF PRESİDENTİAL DECREES İN TAX PRACTİCES DURİNG THE PRESİDENTİAL GOVERNMENT SYSTEM PROCESS (2018-2024) )

Author : Recep TEMEL  İrem SÖKMEN  
Type :
Printing Year : 2025
Number : 10
Page : 124-151
    


Summary

Türkiye Cumhuriyeti, 09.07.2018 tarihinde fiilen Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi adı verilen yönetim modeline geçmiştir. Bu yönetim modelinde, Parlamenter Demokratik Sisteme kıyasla daha işlevsel bir yürütme erki oluşturmak amacıyla çift başlı yürütme, Cumhurbaşkanının şahsında teke indirilmiş ve yetkileri de genişletilmiştir. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde Cumhurbaşkanının genişleyen yetkilerinin bir kısmı hukuk kaynaklarına ilişkindir. Bunlardan bir tanesi Cumhurbaşkanına tek yanlı irade beyanıyla bireysel ve düzenleyici nitelikte idari işlem yapma yetkisi veren Cumhurbaşkanı Kararı şeklinde isimlendirilen emredici mahiyetteki hukuk kaynağıdır. Cumhurbaşkanı, bu yetkiye dayalı olarak genelde kamu hukuku özelde de vergi hukukunu ilgilendiren alanlarda düzenlemeler yapmaktadır. Cumhurbaşkanının, Cumhurbaşkanı Kararlarıyla vergi hukukuna ilişkin yaptığı düzenlemeler ağırlıklı olarak 1982 Anayasasının 73/4 ve 162/2 madde hükümleri ve ilgili vergi yasaları hükümlerinin kendisine vermiş olduğu yetkilerin kullanımıdır. Bu araştırmada Cumhurbaşkanının 2018-2024 yılları arasında Cumhurbaşkanı Kararı olarak isimlendirilen hukuk normuyla vergi hukukunu ilgilendiren vergi uygulamaları incelenmiştir. Öncelikle Mevzuat Bilgi Sistemi üzerinden 2018-2024 döneminde yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararlarının tamamına erişilmiş ve erişilen belgeler Doküman Analizi Yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda elde edilen bulgular sınıflandırılarak değerlendirilmiş ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde yürütme erkinin diğer bir ifadeyle Cumhurbaşkanı’nın, vergi uygulamalarını yönlendirmede etkinliğini sağlayan önemli hukuk kaynaklarından birinin Cumhurbaşkanlığı Kararları olduğu sonucuna ulaşılmıştır.



Keywords

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, Cumhurbaşkanı Kararı, Cumhurbaşkanı, Vergi Uygulamaları, Vergi Hukuku.



Abstract

Republic of Turkey has de facto switched to the Presidential Government System as of 09.07.2018. In this government model, in order to create a more functional executive power compared to the Parliamentary Democratic System, the dual executive has been reduced to a single executive in the person of the President, and its powers have been expanded. In the Presidential Government System, some of the expanded powers of the President are related to legal sources. One of these is the imperative legal source called the President's Decisions, which grants the President the authority to execute individual and regulatory administrative transactions with a unilateral declaration of will. Based on this authority, the President makes regulations in areas generally concerning public law and specifically tax law. The regulations made by the President on tax law through President Decisions are essentially the exercise of the powers granted to him by Articles 73/4 and 162/2 of the 1982Constitution and the relevant tax laws. This study examines the tax practices implemented by the President between 2018 and 2024 through the legal norm called the President's Decisions. First of all, all the President's Decisions issued between 2018 and 2024 were accessed through the Legislation Information System, and the accessed documents were analysed using the Document Analysis Method. The findings obtained as a result of the analysis were classified and evaluated, and it was concluded that one of the important legal sources that ensures the effectiveness of the executive power, namely the President, in directing tax practices in the Presidential Government System, is the President's Decisions.



Keywords

Presidential Government System, President's Decisions, President, Tax Practices, Tax Law.