Porto - Demo Blog 5

Artistic works that reflect the culture of the period and the region, which are the most important remains of living history, are very important in terms of understanding the culture and lifestyle of the region's society. At the same time, artistic structures have the quality of living witnesses regarding the social diversity of the regions and many events throughout history. One of the countries incorporating this feature is the Republic of Uzbekistan, located on the historical Silk Road in Central Asia. Khiva, Samarkand, and Şehr-i-Sebz, located in this country that has hosted many civilizations, have the appearance of an open-air museum. These cities, which attract the attention of the whole world with the museum-city view that hosts the ancient Turkish civilization, were examined by UNESCO, and Khiva was accepted as the first "World Heritage Site" in Central Asia in 1991, Bukhara in 1993, City-i-Istanbul in 2000. Sebz and Samarkand were included in the World Cultural Heritage List in 2001. In 1997, under the leadership of UNESCO, the 2500th anniversary of Khiva and Bukhara was celebrated around the world. The folklore "Khwarizmi Lezgisi", which has an important place in Khwarezm culture, is included in the UNESCO World Cultural Heritage List. Khiva, Bukhara, Samarkand, and Şehr-i-Sebz, which are on the cultural transition route due to being on the Silk Road and in the center of Central Asia, have a very rich culture. During the Golden Age of Islam, prominent scientists and scientists of the period such as Bukhari, Tirmidhi, Maturudi, Biruni, and İbn-i Sina were educated in these cities. In these lands, the majority of Khiva Khans contributed to the development of the culture and art of the region by taking scholars and craftsmen such as İlbars Han, Şir Gazi Han, Timur Gazi Han, and Muhammed Rahim Han under their protection. Especially during the Khiva Khanate and Timurid Empire, many magnificent works of art reflecting the architectural understanding of the period were left in the region. In this study, the cultural and architectural values ​​of Uzbekistan and its contribution to the ancient Turkish culture will be explained by including historical and architectural works such as madrasahs, minarets, and mosques in Khiva.

Turkic World, Islamic Civilization, Culture of Uzbekistan, Architecture of Uzbekistan, Hive

Yaşayan tarihin en önemli kalıntılarından olan dönemin ve bölgenin kültürünü yansıtan sanatsal eserler bölge toplumunun kültürü ve yaşayış şekillerini anlamak açısından oldukça önemlidir. Aynı zamanda sanatsal yapılar bölgelerin toplum çeşitliliği ve tarih boyunca yaşanan birçok olayla ilgili olarak canlı tanık niteliğine sahiptir. Bu özelliği bünyesinde barındıran ülkelerden birisi olan Orta Asya'da tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan Özbekistan Cumhuriyetidir. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan bu ülkede yer alan Hive, Semerkant ve Şehr-i-Sebz adeta bir açık hava müzesi görünümündedir. Kadim Türk medeniyetine ev sahipliği yapan müze-şehir görüntüsüyle tüm Dünya’nın ilgisini çeken bu şehirler UNESCO tarafından incelenmiş ve Hive, 1991 yılında Orta Asya’daki ilk “Dünya Mirası Alanı” olarak kabul edilirken, 1993 yılında Buhara, 2000 yılında Şehr-i-Sebz ve 2001 yılında ise Semerkant Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınıştır. 1997 yılında ise UNESCO önderliğinde Hive ve Buhara’nın 2500.yıl dönümü dünya çapında kutlanmıştır. Harezm kültüründe önemli bir yer tutan folkloru “Harezm Lezgisi”’de UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesinde yer almaktadır. İpek yolu üzerinde ve Orta Asya’nın merkezinde yer alması nedeniyle kültürel geçiş güzergâhında olan Hive, Buhara, Semerkand ve Şehr-i-Sebz oldukça zengin bir kültüre sahiptir. İslam'ın Altın Çağı'nda Buhârî, Tirmizî, Maturudi, Birûni ve İbn-i Sina gibi dönemin önde gelen bilim ve ilim adamları bu şehirlerde yetişmiştir. Bu topraklarda Hive Hanlarının çoğunluğu İlbars Han, Şir Gazi Han, Timur Gazi Han ve Muhammed Rahim Han gibi ilim adamlarını, sanatkarlarını himayelerine alarak bölge kültürü ve sanatının gelişimine katkı da bulunmuşlardır. Özellikle Hive Hanlığı ve Timurlu İmparatorluğu döneminde bölgeye dönemin mimari anlayışını yansıtan birçok ihtişamlı sanat eseri bırakılmıştır. Bu çalışmada, Özbekistan’ın kültürel ve mimari değerleri ve kadim Türk kültürüne katkısı Hive’deki medrese, minare ve camiler gibi tarihi ve mimari eserlere yer verilerek açıklanacaktır.

Türk Dünyası, İslam Medeniyeti, Özbekistan Kültürü, Özbekistan Mimarisi, Hive