İnsanın olduğu yerde uyuşmazlıkların çıkma olasılığı her zaman vardır. Burada önemli olan husus, uyuşmazlıkların çıkmaması değil, çıkan uyuşmazlıkların çözümlenmesidir. Genel anlamda ceza hukuku alanındaki uyuşmazlıkları çözmeye çalışan adalet anlayışı cezalandırıcı adalet ve onarıcı adalet anlayıcı şeklinde ikiye ayırmak mümkündür. Cezalandırıcı adalet anlayışında işlenen suç, kanun ihlali anlamına geldiği için devlet otoritesine yönelik bir tehdit olarak kabul edilmekte ve bu nedenle bozulan devlet otoriteninim yeniden tesisi için suçu ve suçluyu tespit edip cezalandırma görevi devlete verilmektedir. İlke olarak failin cezalandırılması esas olmakta, mağdurun mağduriyetinin giderilmesi hususu göz ardı edilmektedir. Onarıcı adalet sisteminde ise, mağdurun mağduriyetinin giderilmesi esasından hareket edilmekte, faillerin suç teşkil eden fiillerinden dolayı sorumluluğunu doğrudan üstlenmesi esası benimsenmekte ve toplumun bu sürece aktif katılımını öngörülmektedir. Başka bir ifadeyle onarıcı adalet sisteminde fail-mağdur ile birlikte uyuşmazlıkla ilgili diğer katılımcıların da bulunduğu bir ortamda tarafların özgür iradeleri ile uyuşmazlık sona erdirilmektedir. Cezalandırıcı adalet anlayışında uyuşmazlığın çözümünde devlet erkleri ön planla iken, onarıcı adalet anlayışında uyuşmazlığın çözümünde taraflar ve toplum ön plandadır. Anglo-Sakson hukuk sisteminin bir kurumu olan ve günümüzde Kıta Avrupa hukuk sisteminde de giderek etkinliği artıran alternatif uyuşmazlık çözüm yolları da onarıcı adalet anlayışının bir sonucudur.
Cezalandırıcı adalet, onarıcı adalet, alternatif uyuşmazlık çözüm yolları, tahkim, arabuluculuk, uzlaştırma.