Özet


Based on the Secret History of Mongols Possible Ethnic Traces In The XIII.Century Mongol Clothing And Adornment

Bu makalede “Moğolların Gizli Tarihi” adlı epik üsluba malik esere göre 13. yüzyıldaki Moğolların giyim-kuşamındaki olası etnik izler incelenmiştir. Eserde adıgeçen Onggirat (Konggirad) ᠬᠣᠩᠭᠢᠷᠠᠳ, Kere’it (Keriyed) ᠬᠡᠷᠢᠶᠡᠳ, Naiman (Nayiman) ᠨᠠᠢᠮᠠᠨ, Merkit (Merged) ᠮᠡᠷᠭᠡᠳ, Tatar ᠲᠠᠲᠠᠷ, Borjigin/Kiyad ᠪᠣᠷᠵᠢᠭᠢᠨ ᠬᠢᠶᠠᠳ, Dörben ᠳᠥᠷᠪᠡᠨ gibi kabilelerin zamanla bugünün Kazak, Özbek, Kırgız ve Karakalpakların etnik bir bileşeni olarak bağımsız bir ülkenin temelini oluşturmuşlardır. Araştırmanın amacı, eserdeki Moğol dönemi giyim kuşamı ve geleneklerini incelemek, mümkünse etnik özelliklerini tespit etmektir. ᠬᠠᠷ᠎ᠠ ᠪᠤᠯᠠᠭᠠᠨ ᠳᠠᠬᠤ (qara buluqan daqu/kara samur kürk), ᠪᠦᠰᠡ (büse, kemer) және ᠠᠯᠲᠠᠨ ᠪᠦᠰᠧ (altan büse/altın kemer) terimleri makalenin araştırma nesnesi olarak seçilmiştir. Neticede “Moğolların Gizli Tarihi” eserinde adıgeçen “qara buluqan daqu”, “büse” ve “altan büse” ile Kazakların ton, işik, şekpen, beldik (kuşak), daqı, altın beldik (altın kuşak) gibi giyim-kuşamları incelenerek, benzer yönleri gösterilmiştir. Aynı zamanda bunlara dair gelenekler de karşılaştırma yapıldı ve etnik izlerin olduğu tespit edildi.



Anahtar Kelimeler

Moğolların Gizli Tarihi, aşiret ve boylar, qara buluqan daqu, büse, altan büse, ton, işik, şekpen, beldik, altın beldik, etnos.


Reference